Chúng ta đang cầm trên tay bộ sách Y lâm cải thác của danh y Vương Thanh Nhậm, một trước tác được xếp vào loại mỏng và gọn nhẹ nhất trong những trước tác của các y gia Trung Hoa từ cổ chí kim. Tuy thế, bộ sách này lại là một trong những bộ y thư rất nổi tiếng. Khi các vị lương y và những người am hiểu về y đạo nghiên cứu và học tập trong các sách vở về y học cổ truyền, chúng ta thấy trong những tài liệu và sách vở đó có ghi những lời trích dẫn của Y lâm cải thác hoặc trích dẫn lời của Vương Thanh Nhậm thì chính là trích dẫn ở bộ sách nổi tiếng này mà ra.
Cả cuộc đời danh y Vương Thanh Nhậm chỉ viết mỗi một bộ sách mỏng có trên 100 trang mà ông trở nên nổi tiếng, được xếp vào hàng các danh y lừng lẫy tiếng tăm.
Vương Thanh Nhậm là một người có cá tính vô cùng mạnh mẽ, thẳng thắn và trung thực. Nếu như ông thấy rằng trong các sách vở Trung y cổ đại mà có một vấn đề gì đó theo ông cho là sai lầm là ông thẳng thắn và kịch liệt bác bỏ, cho dù đó là các bộ sách kinh điển của các bậc tiên hiền, vì ông có quan điểm rất rõ ràng và dứt khoát: Tôn trọng các bậc tiền bối thì vẫn rất tôn trọng, nhưng y học thì phải đúng, phải chính xác, vì đây là một bộ môn khoa học vô cùng quan trọng, có liên quan trực tiếp tới sức khoẻ và sinh mạng của con người. Lời văn của ông hết sức mạnh mẽ tự tin, khẩu khí của ông lạ lùng hiếm có mà từ cổ chí kim ít có vị danh y Trung Hoa nào có cái khẩu khí hùng hồn mạnh mẽ, quả quyết và đầy sức thuyết phục như thế.
Trong khi đọc sách của ông, chúng ta phải đặt mình vào thời đại của ông để thông cảm với nỗi lòng băn khoăn của một danh y kiệt xuất. Nếu trong bộ Y lâm cải thác do ông trước tác còn có điều gì mà chúng ta thấy chưa vừa ý hoặc thấy chưa được đúng và phù hợp với khoa học kỹ thuật của y học ngày nay, thì chúng ta nên thông cảm với ông vì thời kỳ đó khoa học và kỹ thuật chưa được phát triển như bây giờ, đó là do những hạn chế tất yếu của điều kiện lịch sử.
Trong phần hùng biện để phân tích và phê bình các quan điểm của cổ nhân về một số lý thuyết, về lục phủ ngũ tạng cùng Tam tiêu của Vương Thanh Nhậm, chúng ta thấy ông đưa ra nhiều quan điểm hết sức mâu thuẫn của các y gia để chứng minh. Lý luận Trung y thời đó không giống như lý luận của Trung y hiện nay, là vì thời kỳ đó quan điểm và học thuyết của các y gia vẫn còn có nhiều chỗ chưa nhất quán, còn tồn tại nhiều mâu thuẫn, chưa được thống nhất như lý luận của Đông y học hiện đại.
Sau đây chúng ta hãy cùng nhau nghiên cứu những lý luận và những bài thuốc nổi tiếng của ông mà từ xưa tới nay chúng ta chưa hề biết tới vì chúng ta chưa có sách của ông để đọc, hoặc mới chỉ nghe nói mà chưa biết bài thuốc của ông lập ra gồm những vị gì? Cách sử dụng những bài thuốc đó như thế nào? Phép gia giảm và công dụng của những bài thuốc ấy ra sao? Hoặc có nhiều lương y đã từng sử dụng rất thành thạo những bài thuốc đó trong lâm sàng điều trị mà chưa một lần được biết đến sự nghiệp và thân thế của chính người thầy đã lập ra những bài thuốc đó. Thì đây, quý vị đang có người thầy đó, trước tác đó trong chính đôi tay của mình.
